De museum speurtocht: het spoor bijster
Hoe maak je een bezoek aan een tentoonstelling leuk en leerzaam voor kinderen? Juist ja: de museum speurtocht! Mijn twee neefjes (bijna 7 en 9) hebben een museumkaart en daarmee is de speurtocht opeens weer in beeld gekomen. Vergezeld door mijn aversie tegen die dingen. Of beter: mijn aversie tegen de manier waarop deze samengesteld worden. Want een goede speurtocht kan zéker wel een leuke en leerzame aanvulling zijn op een museumbezoek.
Wat gaat er mis dan? De speurtocht is een snelle, eenvoudige en goedkope oplossing om 'ook iets voor kinderen te doen' en werkt altijd. Dat is tenminste hoe erover wordt gedacht. Maar zo eenvoudig als er over een speurtocht wordt gedacht, zo ingewikkeld is het maken van een goed exemplaar. Ik neem om dit te verduidelijken mijn bezoek aan de tentoonstelling Monsterdieren met mijn neefjes als voorbeeld. Mijn neefjes, 6 (bijna 7) en 9 jaar hebben precies dé ideale leeftijd voor een museumbezoek. Ze zijn nieuwsgierig, staan open voor nieuwe ervaringen (oké, sort of) en weten precies hoe je je gedraagt tijdens zo'n uitje (ze verplaatsen zich niet hysterisch rennend door de zalen en houden rekening met anderen). Ze willen graag iets leren én doen en zij nemen zo'n speurtocht ook echt BLOEDSERIEUS. Tel daar een beloning aan het eind van de rit bij op en je begrijpt wat dit met hun motivatie doet! De speurtocht als route Dit heeft als gevolg dat de speurtocht leidend wordt. En daar gaat het dus mis. De kinderen - en daarmee de begeleiders-, zijn volledig en enkel gefocust op de speurtocht en het beantwoorden van de vragen of het voltooien van de opdrachten. En aangezien deze gericht zijn op een selectie van de objecten, lopen zij (en de begeleiders) de rest van de tentoonstelling voorbij. Dat hoeft niet erg te zijn, ik focus me ook op de objecten die mij aanspreken, maar die keuze maak ik op dat moment zelf. Ik kan me flexibel door het verhaal heen 'manoeuvreren'. Dat lukt niet meer wanneer ik daar rondloop met twee neefjes die een speurtocht in hun hand hebben. We gaan van hot naar her, de verhaallijn compleet loslatend. Too much information Maar dat is niet het enige, of ergste. De nachtmerrie van dit soort speurtochten, en helaas komt dit dus heel erg vaak voor, is de absurde hoeveelheid vragen en subvragen. Want uit angst om met zo'n leidende speurtocht niet alle informatie te kunnen overdragen, worden er oeverloos veel vragen en onderdelen opgenomen. En om de nachtmerrie compleet te maken: deze speurtochten zijn niet gemaakt door educatoren (en dat is iets wezenlijk anders dan iemand die op de afdeling educatie werkt). Je herkent aan de lengte van de teksten en de hoeveelheid vragen onmiddellijk de hand van de conservator. Niets ten nadele van conservatoren, maar ze willen teveel en dat op een alles behalve publieksvriendelijk niveau. (Hetzelfde zie je terug bij zaal- en objectteksten/ informatie. De horror.) Terug naar de speurtocht. Die van minimaal 25 vragen, exclusief subvragen. Waarbij je als mannetje van 6 (bijna 7) en 9 ellenlange, ingewikkelde teksten moet lezen en vervolgens onduidelijke vragen moet beantwoorden. En dan nog 3 subvragen én, want dat hoort bij een speurtocht, ook nog even om de drie vragen ergens een tekening van moet maken. In een veel te klein hokje.
Museum fatigue Vijf vragen, tien subvragen en twee tekeningen verder zie ik de koppies van mijn neefjes verbleken. Ze zijn doodmoe en hebben geen zin meer. Ze hebben tot nu toe ook bijzonder weinig plezier gehad, leuke nieuwe dingen geleerd of bijzondere objecten gezien. Maar ze hebben nog minstens 20 vragen (de subvragen en tekeningetjes probeer ik, tevergeefs, nog uit hun hoofd te praten) voor de boeg. Wanneer na 2 uur het einde van de speurtocht in zicht is, en we allemaal doodop zijn, moeten we óók nog uit alle antwoorden de genummerde letters opzoeken (die nooit voor het gemak op volgorde staan) en daar een leuk bedoelde zin uit zien te vormen. Dat is nog een hele klus, want niet alle antwoorden zijn helemaal juist ingevuld ("ja joh, als jij dat denkt dan is dat toch goed schat" hoor je jezelf nog in zaal 3 zeggen). "Nee, je hoeft niet terug naar zaal 3, dit moet gewoon een 'e' zijn lieverd".
En dan nog door naar de museumwinkel (exit through the giftshop), waar je dan doodmoe en absoluut niet voldaan een kutterige beloning zoals een mini haaientandje voor al je moeite krijgt. En je niet alleen als tante, maar ook als dappere jongens van 6 (bijna 7) en 9 vraagt: mogen we alsjeblieft naar huis nu?
(Beeld: Nationaal Militair Museum. Note: de speurtocht waar ik aan refereer is niet van het Nationaal Militair Museum en het jongetje op de foto is ook niet mijn neefje.)